TBMM İnsan Hakları Komisyonu’na 50 Bin Başvuru: En Çok Şikâyet Cezaevlerinden

TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu’na son beş yasama döneminde 50 binden fazla başvuru yapıldığı ortaya çıktı.

 En çok hak ihlali başvurusu cezaevleri, adil yargılanma ve sağlık konularında yapıldı. DEM Parti Kocaeli Milletvekili Dr. Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun soru önergesine verilen resmi yanıt, insan hakları ihlallerinin boyutunu ve komisyonun etkisizliğini gözler önüne serdi. Cezaevleri İlk Sırada TBMM Başkanvekili Bekir Bozdağ’ın imzasıyla sunulan yanıtta, komisyona 24. Yasama Dönemi’nden bu yana yapılan başvuruların toplam sayısının 50 bini aştığı belirtildi. En çok başvuru tutuklu ve hükümlü hakları, adil yargılanma hakkı, sağlık hizmetlerine erişim, kötü muamele ve işkence iddiaları konularında yapıldı. Tutuklu ve Hükümlü Hakları: 24. Dönem: 2.949 başvuru Dönem: 3.861 başvuru Dönem: 9.247 başvuru Adil Yargılanma Hakkı: 24. Dönem: 1.765 Dönem: 2.116 Dönem: 462 Sağlık ve Hasta Hakları: 24. Dönem: 235 Dönem: 147 Dönem: 899 Kötü Muamele ve İşkence (27. ve 28. Dönem): Kötü muamele: 744 başvuru İşkence: 203 başvuru İnceleme Sayısı Düşük, Sonuç Yok Verilen yanıta göre, komisyona iletilen 205 inceleme talebinden yalnızca 20’si yerinde ziyaret ile değerlendirilmiş. 27. dönemde bu sayı 60 olarak kayda geçmiş olsa da, binlerce başvuru karşısında bu rakamlar oldukça yetersiz kalıyor. Komisyonun yaptığı incelemelerin ardından ilgili kurumlara sadece uyarı ve öneriler gönderildiği, ancak bunların yasal bağlayıcılığı ya da yaptırımı bulunmadığı vurgulandı. Komisyon Etkisiz mi? Raporda dikkat çeken diğer bir husus da komisyonun kendi faaliyetlerine yönelik bir etki ve izleme araştırması yapmaması. Ayrıca, komisyon raporlarında yer alan önerilerin yasalaşma oranı da bilinmiyor. Düzenli kamu bilgilendirmesi yapılmadığı gibi, raporların sonuçlarının kamuoyuna yansıması da sınırlı kalıyor. Gergerlioğlu: “Komisyon Arşivcilik Yapıyor” Verilen yanıtı değerlendiren DEM Parti’li Gergerlioğlu, İnsan Hakları Komisyonu’nun etkisizliğini şu sözlerle eleştirdi: “İnsan hakları başvuruları yüzbinleri buluyor ancak komisyon sadece arşivcilik yapıyor. Cezaevlerindeki ağır ihlaller, sağlık ihmalleri ve işkence iddiaları yüzlerce başvuruyla raporlanmış ama etkili bir denetim ya da yaptırım yok. Komisyon göstermelik değil, işlevsel hale getirilmeli.” Gergerlioğlu, cezaevlerinde hasta mahpusların yaşadığı hak ihlallerine, kelepçeli muayenelere ve uzun ring yolculuklarına dikkat çekerek, bu konuların çözümü için Meclis’in ve ilgili bakanlıkların harekete geçmesi gerektiğini vurguladı.